సౌందర్య లహరీ/Soundarya Lahari

July 16, 2025

ప్రథమ భాగః – ఆనంద లహరి

భుమౌస్ఖలిత పాదానాం భూమిరేవా వలంబనమ్ ।
త్వయీ జాతా పరాధానాం త్వమేవ శరణం శివే ॥

శివః శక్త్యా యుక్తో యది భవతి శక్తః ప్రభవితుం
న చేదేవం దేవో న ఖలు కుశలః స్పందితుమపి ।
అతస్త్వామారాధ్యాం హరిహరవిరించాదిభిరపి
ప్రణంతుం స్తోతుం వా కథమకృతపుణ్యః ప్రభవతి ॥ 1 ॥

తనీయాంసం పాంసుం తవ చరణపంకేరుహభవం
విరించిస్సంచిన్వన్ విరచయతి లోకానవికలమ్ ।
వహత్యేనం శౌరిః కథమపి సహస్రేణ శిరసాం
హరస్సంక్షుద్యైనం భజతి భసితోద్ధూలనవిధిమ్ ॥ 2 ॥

అవిద్యానామంత-స్తిమిర-మిహిరద్వీపనగరీ
జడానాం చైతన్య-స్తబక-మకరంద-స్రుతిఝరీ ।
దరిద్రాణాం చింతామణిగుణనికా జన్మజలధౌ
నిమగ్నానాం దంష్ట్రా మురరిపు-వరాహస్య భవతి ॥ 3 ॥

త్వదన్యః పాణిభ్యామభయవరదో దైవతగణః
త్వమేకా నైవాసి ప్రకటితవరాభీత్యభినయా ।
భయాత్ త్రాతుం దాతుం ఫలమపి చ వాంఛాసమధికం
శరణ్యే లోకానాం తవ హి చరణావేవ నిపుణౌ ॥ 4 ॥

హరిస్త్వామారాధ్య ప్రణతజనసౌభాగ్యజననీం
పురా నారీ భూత్వా పురరిపుమపి క్షోభమనయత్ ।
స్మరోఽపి త్వాం నత్వా రతినయనలేహ్యేన వపుషా
మునీనామప్యంతః ప్రభవతి హి మోహాయ మహతామ్ ॥ 5 ॥

ధనుః పౌష్పం మౌర్వీ మధుకరమయీ పంచ విశిఖాః
వసంతః సామంతో మలయమరుదాయోధనరథః ।
తథాప్యేకః సర్వం హిమగిరిసుతే కామపి కృపాం
అపాంగాత్తే లబ్ధ్వా జగదిద-మనంగో విజయతే ॥ 6 ॥

క్వణత్కాంచీదామా కరికలభకుంభస్తననతా
పరిక్షీణా మధ్యే పరిణతశరచ్చంద్రవదనా ।
ధనుర్బాణాన్ పాశం సృణిమపి దధానా కరతలైః
పురస్తాదాస్తాం నః పురమథితురాహోపురుషికా ॥ 7 ॥

సుధాసింధోర్మధ్యే సురవిటపివాటీపరివృతే
మణిద్వీపే నీపోపవనవతి చింతామణిగృహే ।
శివాకారే మంచే పరమశివపర్యంకనిలయాం
భజంతి త్వాం ధన్యాః కతిచన చిదానందలహరీమ్ ॥ 8 ॥

మహీం మూలాధారే కమపి మణిపూరే హుతవహం
స్థితం స్వాధిష్ఠానే హృది మరుతమాకాశముపరి ।
మనోఽపి భ్రూమధ్యే సకలమపి భిత్వా కులపథం
సహస్రారే పద్మే సహ రహసి పత్యా విహరసే ॥ 9 ॥

సుధాధారాసారైశ్చరణయుగలాంతర్విగలితైః
ప్రపంచం సించంతీ పునరపి రసామ్నాయమహసః ।
అవాప్య స్వాం భూమిం భుజగనిభమధ్యుష్టవలయం
స్వమాత్మానం కృత్వా స్వపిషి కులకుండే కుహరిణి ॥ 10 ॥

చతుర్భిః శ్రీకంఠైః శివయువతిభిః పంచభిరపి
ప్రభిన్నాభిః శంభోర్నవభిరపి మూలప్రకృతిభిః ।
చతుశ్చత్వారింశద్వసుదలకలాశ్రత్రివలయ-
త్రిరేఖాభిః సార్ధం తవ శరణకోణాః పరిణతాః ॥ 11 ॥

త్వదీయం సౌందర్యం తుహినగిరికన్యే తులయితుం
కవీంద్రాః కల్పంతే కథమపి విరించిప్రభృతయః ।
యదాలోకౌత్సుక్యాదమరలలనా యాంతి మనసా
తపోభిర్దుష్ప్రాపామపి గిరిశసాయుజ్యపదవీమ్ ॥ 12 ॥

నరం వర్షీయాంసం నయనవిరసం నర్మసు జడం
తవాపాంగాలోకే పతితమనుధావంతి శతశః ।
గలద్వేణీబంధాః కుచకలశవిస్రస్తసిచయా
హఠాత్ త్రుట్యత్కాంచ్యో విగలితదుకూలా యువతయః ॥ 13 ॥

క్షితౌ షట్పంచాశద్ ద్విసమధికపంచాశదుదకే
హుతాశే ద్వాషష్టిశ్చతురధికపంచాశదనిలే ।
దివి ద్విష్షట్త్రింశన్మనసి చ చతుష్షష్టిరితి యే
మయూఖాస్తేషామప్యుపరి తవ పాదాంబుజయుగమ్ ॥ 14 ॥

శరజ్జ్యోత్స్నాశుద్ధాం శశియుతజటాజూటమకుటాం
వరత్రాసత్రాణస్ఫటికఘటికాపుస్తకకరామ్ ।
సకృన్న త్వా నత్వా కథమివ సతాం సంన్నిదధతే
మధుక్షీరద్రాక్షామధురిమధురీణాః భణితయః ॥ 15॥ వర్ ఫణితయః
కవీంద్రాణాం చేతఃకమలవనబాలాతపరుచిం
భజంతే యే సంతః కతిచిదరుణామేవ భవతీమ్ ।
విరించిప్రేయస్యాస్తరుణతరశ‍ఋంగారలహరీ-
గభీరాభిర్వాగ్భిర్విదధతి సతాం రంజనమమీ ॥ 16 ॥

సవిత్రీభిర్వాచాం శశిమణిశిలాభంగరుచిభిః
వశిన్యాద్యాభిస్త్వాం సహ జనని సంచింతయతి యః ।
స కర్తా కావ్యానాం భవతి మహతాం భంగిరుచిభిః
వచోభిర్వాగ్దేవీవదనకమలామోదమధురైః ॥ 17 ॥

తనుచ్ఛాయాభిస్తే తరుణతరణిశ్రీసరణిభిః
దివం సర్వాముర్వీమరుణిమని మగ్నాం స్మరతి యః ।
భవంత్యస్య త్రస్యద్వనహరిణశాలీననయనాః
సహోర్వశ్యా వశ్యాః కతి కతి న గీర్వాణగణికాః ॥ 18 ॥

ముఖం బిందుం కృత్వా కుచయుగమధస్తస్య తదధో
హరార్ధం ధ్యాయేద్యో హరమహిషి తే మన్మథకలామ్ ।
స సద్యః సంక్షోభం నయతి వనితా ఇత్యతిలఘు
త్రిలోకీమప్యాశు భ్రమయతి రవీందుస్తనయుగామ్ ॥ 19 ॥

కిరంతీమంగేభ్యః కిరణనికురంబామృతరసం
హృది త్వామాధత్తే హిమకరశిలామూర్తిమివ యః ।
స సర్పాణాం దర్పం శమయతి శకుంతాధిప ఇవ
జ్వరప్లుష్టాన్ దృష్ట్యా సుఖయతి సుధాధారసిరయా ॥ 20 ॥

తటిల్లేఖాతన్వీం తపనశశివైశ్వానరమయీం
నిషణ్ణాం షణ్ణామప్యుపరి కమలానాం తవ కలామ్ ।
మహాపద్మాటవ్యాం మృదితమలమాయేన మనసా
మహాంతః పశ్యంతో దధతి పరమాహ్లాదలహరీమ్ ॥ 21 ॥

భవాని త్వం దాసే మయి వితర దృష్టిం సకరుణా-
మితి స్తోతుం వాంఛన్ కథయతి భవాని త్వమితి యః ।
తదైవ త్వం తస్మై దిశసి నిజసాయుజ్యపదవీం
ముకుందబ్రహ్మేంద్రస్ఫుటమకుటనీరాజితపదామ్ ॥ 22 ॥

త్వయా హృత్వా వామం వపురపరితృప్తేన మనసా
శరీరార్ధం శంభోరపరమపి శంకే హృతమభూత్ ।
యదేతత్త్వద్రూపం సకలమరుణాభం త్రినయనం
కుచాభ్యామానమ్రం కుటిలశశిచూడాలమకుటమ్ ॥ 23 ॥

జగత్సూతే ధాతా హరిరవతి రుద్రః క్షపయతే
తిరస్కుర్వన్నేతత్స్వమపి వపురీశస్తిరయతి ।
సదాపూర్వః సర్వం తదిదమనుగృహ్ణాతి చ శివ-
స్తవాజ్ఞామాలంబ్య క్షణచలితయోర్భ్రూలతికయోః ॥ 24 ॥

త్రయాణాం దేవానాం త్రిగుణజనితానాం తవ శివే
భవేత్ పూజా పూజా తవ చరణయోర్యా విరచితా ।
తథా హి త్వత్పాదోద్వహనమణిపీఠస్య నికటే
స్థితా హ్యేతే శశ్వన్ముకులితకరోత్తంసమకుటాః ॥ 25 ॥

విరించిః పంచత్వం వ్రజతి హరిరాప్నోతి విరతిం
వినాశం కీనాశో భజతి ధనదో యాతి నిధనమ్ ।
వితంద్రీ మాహేంద్రీ వితతిరపి సంమీలితదృశా
మహాసంహారేఽస్మిన్ విహరతి సతి త్వత్పతిరసౌ ॥ 26 ॥

జపో జల్పః శిల్పం సకలమపి ముద్రావిరచనా
గతిః ప్రాదక్షిణ్యక్రమణమశనాద్యాహుతివిధిః ।
ప్రణామస్సంవేశస్సుఖమఖిలమాత్మార్పణదృశా
సపర్యాపర్యాయస్తవ భవతు యన్మే విలసితమ్ ॥ 27 ॥

సుధామప్యాస్వాద్య ప్రతిభయజరామృత్యుహరిణీం
విపద్యంతే విశ్వే విధిశతమఖాద్యా దివిషదః ।
కరాలం యత్క్ష్వేలం కబలితవతః కాలకలనా
న శంభోస్తన్మూలం తవ జనని తాటంకమహిమా ॥ 28 ॥

కిరీటం వైరించం పరిహర పురః కైటభభిదః
కఠోరే కోటీరే స్ఖలసి జహి జంభారిముకుటమ్ ।
ప్రణమ్రేష్వేతేషు ప్రసభముపయాతస్య భవనం
భవస్యాభ్యుత్థానే తవ పరిజనోక్తిర్విజయతే ॥ 29 ॥

స్వదేహోద్భూతాభిర్ఘృణిభిరణిమాద్యాభిరభితో
నిషేవ్యే నిత్యే త్వామహమితి సదా భావయతి యః ।
కిమాశ్చర్యం తస్య త్రినయనసమృద్ధిం తృణయతో
మహాసంవర్తాగ్నిర్విరచయతి నిరాజనవిధిమ్ ॥ 30 ॥

చతుష్షష్ట్యా తంత్రైః సకలమతిసంధాయ భువనం
స్థితస్తత్తత్సిద్ధిప్రసవపరతంత్రైః పశుపతిః ।
పునస్త్వన్నిర్బంధాదఖిలపురుషార్థైకఘటనా-
స్వతంత్రం తే తంత్రం క్షితితలమవాతీతరదిదమ్ ॥ 31 ॥

శివః శక్తిః కామః క్షితిరథ రవిః శీతకిరణః
స్మరో హంసః శక్రస్తదను చ పరామారహరయః ।
అమీ హృల్లేఖాభిస్తిసృభిరవసానేషు ఘటితా
భజంతే వర్ణాస్తే తవ జనని నామావయవతామ్ ॥ 32 ॥

స్మరం యోనిం లక్ష్మీం త్రితయమిదమాదౌ తవ మనో-
ర్నిధాయైకే నిత్యే నిరవధిమహాభోగరసికాః ।
భజంతి త్వాం చింతామణిగుననిబద్ధాక్షవలయాః
శివాగ్నౌ జుహ్వంతః సురభిఘృతధారాహుతిశతైః ॥ 33 ॥

శరీరం త్వం శంభోః శశిమిహిరవక్షోరుహయుగం
తవాత్మానం మన్యే భగవతి నవాత్మానమనఘమ్ ।
అతశ్శేషశ్శేషీత్యయముభయసాధారణతయా
స్థితః సంబంధో వాం సమరసపరానందపరయోః ॥ 34 ॥

మనస్త్వం వ్యోమ త్వం మరుదసి మరుత్సారథిరసి
త్వమాపస్త్వం భూమిస్త్వయి పరిణతాయాం న హి పరమ్ ।
త్వమేవ స్వాత్మానం పరిణమయితుం విశ్వవపుషా
చిదానందాకారం శివయువతి భావేన బిభృషే ॥ 35 ॥

తవాజ్ఞాచక్రస్థం తపనశశికోటిద్యుతిధరం
పరం శంభుం వందే పరిమిలితపార్శ్వం పరచితా ।
యమారాధ్యన్ భక్త్యా రవిశశిశుచీనామవిషయే
నిరాలోకేఽలోకే నివసతి హి భాలోకభువనే ॥ 36 ॥

విశుద్ధౌ తే శుద్ధస్ఫటికవిశదం వ్యోమజనకం
శివం సేవే దేవీమపి శివసమానవ్యవసితామ్ ।
యయోః కాంత్యా యాంత్యాః శశికిరణసారూప్యసరణే-
విధూతాంతర్ధ్వాంతా విలసతి చకోరీవ జగతీ ॥ 37 ॥

సమున్మీలత్ సంవిత్ కమలమకరందైకరసికం
భజే హంసద్వంద్వం కిమపి మహతాం మానసచరమ్ ।
యదాలాపాదష్టాదశగుణితవిద్యాపరిణతి-
ర్యదాదత్తే దోషాద్ గుణమఖిలమద్భ్యః పయ ఇవ ॥ 38 ॥

తవ స్వాధిష్ఠానే హుతవహమధిష్ఠాయ నిరతం
తమీడే సంవర్తం జనని మహతీం తాం చ సమయామ్ ।
యదాలోకే లోకాన్ దహతి మహతి క్రోధకలితే
దయార్ద్రా యా దృష్టిః శిశిరముపచారం రచయతి ॥ 39 ॥

తటిత్త్వంతం శక్త్యా తిమిరపరిపంథిఫురణయా
స్ఫురన్నానారత్నాభరణపరిణద్ధేంద్రధనుషమ్ ।
తవ శ్యామం మేఘం కమపి మణిపూరైకశరణం
నిషేవే వర్షంతం హరమిహిరతప్తం త్రిభువనమ్ ॥ 40 ॥

తవాధారే మూలే సహ సమయయా లాస్యపరయా
నవాత్మానం మన్యే నవరసమహాతాండవనటమ్ ।
ఉభాభ్యామేతాభ్యాముదయవిధిముద్దిశ్య దయయా
సనాథాభ్యాం జజ్ఞే జనకజననీమజ్జగదిదమ్ ॥ 41 ॥

ద్వితీయ భాగః – సౌందర్య లహరీ

గతైర్మాణిక్యత్వం గగనమణిభిః సాంద్రఘటితం
కిరీటం తే హైమం హిమగిరిసుతే కీర్తయతి యః ।
స నీడేయచ్ఛాయాచ్ఛురణశబలం చంద్రశకలం
ధనుః శౌనాసీరం కిమితి న నిబధ్నాతి ధిషణామ్ ॥ 42 ॥

ధునోతు ధ్వాంతం నస్తులితదలితేందీవరవనం
ఘనస్నిగ్ధశ్లక్ష్ణం చికురనికురుంబం తవ శివే ।
యదీయం సౌరభ్యం సహజముపలబ్ధుం సుమనసో
వసంత్యస్మిన్ మన్యే వలమథనవాటీవిటపినామ్ ॥ 43 ॥

తనోతు క్షేమం నస్తవ వదనసౌందర్యలహరీ-
పరీవాహస్రోతఃసరణిరివ సీమంతసరణిః ।
వహంతీ సిందూరం ప్రబలకబరీభారతిమిర-
ద్విషాం బృందైర్బందీకృతమివ నవీనార్కకిరణమ్ ॥ 44 ॥

అరాలైః స్వాభావ్యాదలికలభసశ్రీభిరలకైః
పరీతం తే వక్త్రం పరిహసతి పంకేరుహరుచిమ్ ।
దరస్మేరే యస్మిన్ దశనరుచికింజల్కరుచిరే
సుగంధౌ మాద్యంతి స్మరదహనచక్షుర్మధులిహః ॥ 45 ॥

లలాటం లావణ్యద్యుతివిమలమాభాతి తవ య-
ద్ద్వితీయం తన్మన్యే మకుటఘటితం చంద్రశకలమ్ ।
విపర్యాసన్యాసాదుభయమపి సంభూయ చ మిథః
సుధాలేపస్యూతిః పరిణమతి రాకాహిమకరః ॥ 46 ॥

భ్రువౌ భుగ్నే కించిద్భువనభయభంగవ్యసనిని
త్వదీయే నేత్రాభ్యాం మధుకరరుచిభ్యాం ధృతగుణమ్ ।
ధనుర్మన్యే సవ్యేతరకరగృహీతం రతిపతేః
ప్రకోష్ఠే ముష్టౌ చ స్థగయతి నిగూఢాంతరముమే ॥ 47 ॥

అహః సూతే సవ్యం తవ నయనమర్కాత్మకతయా
త్రియామాం వామం తే సృజతి రజనీనాయకతయా ।
తృతీయా తే దృష్టిర్దరదలితహేమాంబుజరుచిః
సమాధత్తే సంధ్యాం దివసనిశయోరంతరచరీమ్ ॥ 48 ॥

విశాలా కల్యాణీ స్ఫుటరుచిరయోధ్యా కువలయైః
కృపాధారాధారా కిమపి మధురాభోగవతికా ।
అవంతీ దృష్టిస్తే బహునగరవిస్తారవిజయా
ధ్రువం తత్తన్నామవ్యవహరణయోగ్యా విజయతే ॥ 49 ॥

కవీనాం సందర్భస్తబకమకరందైకరసికం
కటాక్షవ్యాక్షేపభ్రమరకలభౌ కర్ణయుగలమ్ ।
అముంచంతౌ దృష్ట్వా తవ నవరసాస్వాదతరలా-
వసూయాసంసర్గాదలికనయనం కించిదరుణమ్ ॥ 50 ॥

శివే శ‍ఋంగారార్ద్రా తదితరజనే కుత్సనపరా
సరోషా గంగాయాం గిరిశచరితే విస్మయవతీ ।
హరాహిభ్యో భీతా సరసిరుహసౌభాగ్యజననీ (జయినీ)
సఖీషు స్మేరా తే మయి జననీ దృష్టిః సకరుణా ॥ 51 ॥

గతే కర్ణాభ్యర్ణం గరుత ఇవ పక్ష్మాణి దధతీ
పురాం భేత్తుశ్చిత్తప్రశమరసవిద్రావణఫలే ।
ఇమే నేత్రే గోత్రాధరపతికులోత్తంసకలికే
తవాకర్ణాకృష్టస్మరశరవిలాసం కలయతః ॥ 52 ॥

విభక్తత్రైవర్ణ్యం వ్యతికరితలీలాంజనతయా
విభాతి త్వన్నేత్రత్రితయమిదమీశానదయితే ।
పునః స్రష్టుం దేవాన్ ద్రుహిణహరిరుద్రానుపరతాన్
రజః సత్త్వం బిభ్రత్తమ ఇతి గుణానాం త్రయమివ ॥ 53 ॥

పవిత్రీకర్తుం నః పశుపతిపరాధీనహృదయే
దయామిత్రైర్నేత్రైరరుణధవలశ్యామరుచిభిః ।
నదః శోణో గంగా తపనతనయేతి ధ్రువమముం
త్రయాణాం తీర్థానాముపనయసి సంభేదమనఘమ్ ॥ 54 ॥

నిమేషోన్మేషాభ్యాం ప్రలయముదయం యాతి జగతీ
తవేత్యాహుః సంతో ధరణిధరరాజన్యతనయే ।
త్వదున్మేషాజ్జాతం జగదిదమశేషం ప్రలయతః
పరిత్రాతుం శంకే పరిహృతనిమేషాస్తవ దృశః ॥ 55 ॥

తవాపర్ణే కర్ణేజపనయనపైశున్యచకితా
నిలీయంతే తోయే నియతమనిమేషాః శఫరికాః ।
ఇయం చ శ్రీర్బద్ధచ్ఛదపుటకవాటం కువలయం
జహాతి ప్రత్యూషే నిశి చ విఘటయ్య ప్రవిశతి ॥ 56 ॥

దృశా ద్రాఘీయస్యా దరదలితనీలోత్పలరుచా
దవీయాంసం దీనం స్నపయ కృపయా మామపి శివే ।
అనేనాయం ధన్యో భవతి న చ తే హానిరియతా
వనే వా హర్మ్యే వా సమకరనిపాతో హిమకరః ॥ 57 ॥

అరాలం తే పాలీయుగలమగరాజన్యతనయే
న కేషామాధత్తే కుసుమశరకోదండకుతుకమ్ ।
తిరశ్చీనో యత్ర శ్రవణపథముల్లంఘ్య విలస-
న్నపాంగవ్యాసంగో దిశతి శరసంధానధిషణామ్ ॥ 58 ॥

స్ఫురద్గండాభోగప్రతిఫలితతాటంకయుగలం
చతుశ్చక్రం మన్యే తవ ముఖమిదం మన్మథరథమ్ ।
యమారుహ్య ద్రుహ్యత్యవనిరథమర్కేందుచరణం
మహావీరో మారః ప్రమథపతయే సజ్జితవతే ॥ 59 ॥

సరస్వత్యాః సూక్తీరమృతలహరీకౌశలహరీః
పిబంత్యాః శర్వాణి శ్రవణచులుకాభ్యామవిరలమ్ ।
చమత్కారశ్లాఘాచలితశిరసః కుండలగణో
ఝణత్కారైస్తారైః ప్రతివచనమాచష్ట ఇవ తే ॥ 60 ॥

అసౌ నాసావంశస్తుహినగిరివంశధ్వజపటి
త్వదీయో నేదీయః ఫలతు ఫలమస్మాకముచితమ్ ।
వహన్నంతర్ముక్తాః శిశిరతరనిశ్వాసగలితం
సమృద్ధ్యా యత్తాసాం బహిరపి చ ముక్తామణిధరః ॥ 61 ॥

ప్రకృత్యా రక్తాయాస్తవ సుదతి దంతచ్ఛదరుచేః
ప్రవక్ష్యే సాదృశ్యం జనయతు ఫలం విద్రుమలతా ।
న బింబం తద్బింబప్రతిఫలనరాగాదరుణితం
తులామధ్యారోఢుం కథమివ విలజ్జేత కలయా ॥ 62 ॥

స్మితజ్యోత్స్నాజాలం తవ వదనచంద్రస్య పిబతాం
చకోరాణామాసీదతిరసతయా చంచుజడిమా ।
అతస్తే శీతాంశోరమృతలహరీమమ్లరుచయః
పిబంతి స్వచ్ఛందం నిశి నిశి భృశం కాంజికధియా ॥ 63 ॥

అవిశ్రాంతం పత్యుర్గుణగణకథామ్రేడనజపా
జపాపుష్పచ్ఛాయా తవ జనని జిహ్వా జయతి సా ।
యదగ్రాసీనాయాః స్ఫటికదృషదచ్ఛచ్ఛవిమయీ
సరస్వత్యా మూర్తిః పరిణమతి మాణిక్యవపుషా ॥ 64 ॥

రణే జిత్వా దైత్యానపహృతశిరస్త్రైః కవచిభిర్-
నివృత్తైశ్చండాంశత్రిపురహరనిర్మాల్యవిముఖైః ।
విశాఖేంద్రోపేంద్రైః శశివిశదకర్పూరశకలా
విలీయంతే మాతస్తవ వదనతాంబూలకబలాః ॥ 65 ॥

విపంచ్యా గాయంతీ వివిధమపదానం పశుపతేః
త్వయారబ్ధే వక్తుం చలితశిరసా సాధువచనే ।
తదీయైర్మాధుర్యైరపలపితతంత్రీకలరవాం
నిజాం వీణాం వాణీ నిచులయతి చోలేన నిభృతమ్ ॥ 66 ॥

కరాగ్రేణ స్పృష్టం తుహినగిరిణా వత్సలతయా
గిరీశేనోదస్తం ముహురధరపానాకులతయా ।
కరగ్రాహ్యం శంభోర్ముఖముకురవృంతం గిరిసుతే
కథంకారం బ్రూమస్తవ చిబుకమౌపమ్యరహితమ్ ॥ 67 ॥

భుజాశ్లేషాన్ నిత్యం పురదమయితుః కంటకవతీ
తవ గ్రీవా ధత్తే ముఖకమలనాలశ్రియమియమ్ ।
స్వతః శ్వేతా కాలాగురుబహులజంబాలమలినా
మృణాలీలాలిత్యం వహతి యదధో హారలతికా ॥ 68 ॥

గలే రేఖాస్తిస్రో గతిగమకగీతైకనిపుణే
వివాహవ్యానద్ధప్రగుణగుణసంఖ్యాప్రతిభువః ।
విరాజంతే నానావిధమధురరాగాకరభువాం
త్రయాణాం గ్రామాణాం స్థితినియమసీమాన ఇవ తే ॥ 69 ॥

మృణాలీమృద్వీనాం తవ భుజలతానాం చతసృణాం
చతుర్భిః సౌందర్యం సరసిజభవః స్తౌతి వదనైః ।
నఖేభ్యః సంత్రస్యన్ ప్రథమమథనాదంధకరిపో-
శ్చతుర్ణాం శీర్షాణాం సమమభయహస్తార్పణధియా ॥ 70 ॥

నఖానాముద్ద్యోతైర్నవనలినరాగం విహసతాం
కరాణాం తే కాంతిం కథయ కథయామః కథముమే ।
కయాచిద్వా సామ్యం భజతు కలయా హంత కమలం
యది క్రీడల్లక్ష్మీచరణతలలాక్షారసఛణమ్ ॥ 71 ॥

సమం దేవి స్కందద్విపవదనపీతం స్తనయుగం
తవేదం నః ఖేదం హరతు సతతం ప్రస్నుతముఖమ్ ।
యదాలోక్యాశంకాకులితహృదయో హాసజనకః
స్వకుంభౌ హేరంబః పరిమృశతి హస్తేన ఝడితి ॥ 72 ॥

అమూ తే వక్షోజావమృతరసమాణిక్యకుతుపౌ
న సందేహస్పందో నగపతిపతాకే మనసి నః ।
పిబంతౌ తౌ యస్మాదవిదితవధూసంగరసికౌ
కుమారావద్యాపి ద్విరదవదనక్రౌంచదలనౌ ॥ 73 ॥

వహత్యంబ స్తంబేరమదనుజకుంభప్రకృతిభిః
సమారబ్ధాం ముక్తామణిభిరమలాం హారలతికామ్ ।
కుచాభోగో బింబాధరరుచిభిరంతః శబలితాం
ప్రతాపవ్యామిశ్రాం పురదమయితుః కీర్తిమివ తే ॥ 74 ॥

తవ స్తన్యం మన్యే ధరణిధరకన్యే హృదయతః
పయఃపారావారః పరివహతి సారస్వతమివ ।
దయావత్యా దత్తం ద్రవిడశిశురాస్వాద్య తవ యత్
కవీనాం ప్రౌఢానామజని కమనీయః కవయితా ॥ 75 ॥

హరక్రోధజ్వాలావలిభిరవలీఢేన వపుషా
గభీరే తే నాభీసరసి కృతసంగో మనసిజః ।
సముత్తస్థౌ తస్మాదచలతనయే ధూమలతికా
జనస్తాం జానీతే తవ జనని రోమావలిరితి ॥ 76 ॥

యదేతత్ కాలిందీతనుతరతరంగాకృతి శివే
కృశే మధ్యే కించిజ్జనని తవ యద్భాతి సుధియామ్ ।
విమర్దాదన్యోఽన్యం కుచకలశయోరంతరగతం
తనూభూతం వ్యోమ ప్రవిశదివ నాభిం కుహరిణీమ్ ॥ 77 ॥

స్థిరో గంగావర్తః స్తనముకులరోమావలిలతా-
కలావాలం కుండం కుసుమశరతేజోహుతభుజః ।
రతేర్లీలాగారం కిమపి తవ నాభిర్గిరిసుతే
బిలద్వారం సిద్ధేర్గిరిశనయనానాం విజయతే ॥ 78 ॥

నిసర్గక్షీణస్య స్తనతటభరేణ క్లమజుషో
నమన్మూర్తేర్నారీతిలక శనకైస్త్రుట్యత ఇవ ।
చిరం తే మధ్యస్య త్రుటితతటినీతీరతరుణా
సమావస్థాస్థేమ్నో భవతు కుశలం శైలతనయే ॥ 79 ॥

కుచౌ సద్యఃస్విద్యత్తటఘటితకూర్పాసభిదురౌ
కషంతౌ దోర్మూలే కనకకలశాభౌ కలయతా ।
తవ త్రాతుం భంగాదలమితి వలగ్నం తనుభువా
త్రిధా నద్ధం దేవి త్రివలి లవలీవల్లిభిరివ ॥ 80 ॥

గురుత్వం విస్తారం క్షితిధరపతిః పార్వతి నిజా-
న్నితంబాదాచ్ఛిద్య త్వయి హరణరూపేణ నిదధే ।
అతస్తే విస్తీర్ణో గురురయమశేషాం వసుమతీం
నితంబప్రాగ్భారః స్థగయతి లఘుత్వం నయతి చ ॥ 81 ॥

కరీంద్రాణాం శుండాన్ కనకకదలీకాండపటలీ-
ముభాభ్యామూరుభ్యాముభయమపి నిర్జిత్య భవతీ ।
సువృత్తాభ్యాం పత్యుః ప్రణతికఠినాభ్యాం గిరిసుతే
విధిజ్ఞ్యే జానుభ్యాం విబుధకరికుంభద్వయమసి ॥ 82 ॥

పరాజేతుం రుద్రం ద్విగుణశరగర్భౌ గిరిసుతే
నిషంగౌ జంఘే తే విషమవిశిఖో బాఢమకృత ।
యదగ్రే దృశ్యంతే దశశరఫలాః పాదయుగలీ-
నఖాగ్రచ్ఛద్మానః సురమకుటశాణైకనిశితాః ॥ 83 ॥

శ్రుతీనాం మూర్ధానో దధతి తవ యౌ శేఖరతయా
మమాప్యేతౌ మాతః శిరసి దయయా ధేహి చరణౌ ।
యయోః పాద్యం పాథః పశుపతిజటాజూటతటినీ
యయోర్లాక్షాలక్ష్మీరరుణహరిచూడామణిరుచిః ॥ 84 ॥

నమోవాకం బ్రూమో నయనరమణీయాయ పదయో-
స్తవాస్మై ద్వంద్వాయ స్ఫుటరుచిరసాలక్తకవతే ।
అసూయత్యత్యంతం యదభిహననాయ స్పృహయతే
పశూనామీశానః ప్రమదవనకంకేలితరవే ॥ 85 ॥

మృషా కృత్వా గోత్రస్ఖలనమథ వైలక్ష్యనమితం
లలాటే భర్తారం చరణకమలే తాడయతి తే ।
చిరాదంతఃశల్యం దహనకృతమున్మూలితవతా
తులాకోటిక్వాణైః కిలికిలితమీశానరిపుణా ॥ 86 ॥

హిమానీహంతవ్యం హిమగిరినివాసైకచతురౌ
నిశాయాం నిద్రాణం నిశి చరమభాగే చ విశదౌ ।
వరం లక్ష్మీపాత్రం శ్రియమతిసృజంతౌ సమయినాం
సరోజం త్వత్పాదౌ జనని జయతశ్చిత్రమిహ కిమ్ ॥ 87 ॥

పదం తే కీర్తీనాం ప్రపదమపదం దేవి విపదాం
కథం నీతం సద్భిః కఠినకమఠీకర్పరతులామ్ ।
కథం వా బాహుభ్యాముపయమనకాలే పురభిదా
యదాదాయ న్యస్తం దృషది దయమానేన మనసా ॥ 88 ॥

నఖైర్నాకస్త్రీణాం కరకమలసంకోచశశిభి-
స్తరూణాం దివ్యానాం హసత ఇవ తే చండి చరణౌ ।
ఫలాని స్వఃస్థేభ్యః కిసలయకరాగ్రేణ దదతాం
దరిద్రేభ్యో భద్రాం శ్రియమనిశమహ్నాయ దదతౌ ॥ 89 ॥

దదానే దీనేభ్యః శ్రియమనిశమాశానుసదృశీ-
మమందం సౌందర్యప్రకరమకరందం వికిరతి ।
తవాస్మిన్ మందారస్తబకసుభగే యాతు చరణే
నిమజ్జన్మజ్జీవః కరణచరణః షట్చరణతామ్ ॥ 90 ॥

పదన్యాసక్రీడాపరిచయమివారబ్ధుమనసః
స్ఖలంతస్తే ఖేలం భవనకలహంసా న జహతి ।
అతస్తేషాం శిక్షాం సుభగమణిమంజీరరణిత-
చ్ఛలాదాచక్షాణం చరణకమలం చారుచరితే ॥ 91 ॥

గతాస్తే మంచత్వం ద్రుహిణహరిరుద్రేశ్వరభృతః
శివః స్వచ్ఛచ్ఛాయాఘటితకపటప్రచ్ఛదపటః ।
త్వదీయానాం భాసాం ప్రతిఫలనరాగారుణతయా
శరీరీ శ‍ఋంగారో రస ఇవ దృశాం దోగ్ధి కుతుకమ్ ॥ 92 ॥

అరాలా కేశేషు ప్రకృతిసరలా మందహసితే
శిరీషాభా చిత్తే దృషదుపలశోభా కుచతటే ।
భృశం తన్వీ మధ్యే పృథురురసిజారోహవిషయే
జగత్త్రాతుం శంభోర్జయతి కరుణా కాచిదరుణా ॥ 93 ॥

కలంకః కస్తూరీ రజనికరబింబం జలమయం
కలాభిః కర్పూరైర్మరకతకరండం నిబిడితమ్ ।
అతస్త్వద్భోగేన ప్రతిదినమిదం రిక్తకుహరం
విధిర్భూయో భూయో నిబిడయతి నూనం తవ కృతే ॥ 94 ॥

పురారాతేరంతఃపురమసి తతస్త్వచ్చరణయోః
సపర్యామర్యాదా తరలకరణానామసులభా ।
తథా హ్యేతే నీతాః శతమఖముఖాః సిద్ధిమతులాం
తవ ద్వారోపాంతస్థితిభిరణిమాద్యాభిరమరాః ॥ 95 ॥

కలత్రం వైధాత్రం కతికతి భజంతే న కవయః
శ్రియో దేవ్యాః కో వా న భవతి పతిః కైరపి ధనైః ।
మహాదేవం హిత్వా తవ సతి సతీనామచరమే
కుచాభ్యామాసంగః కురవకతరోరప్యసులభః ॥ 96 ॥

గిరామాహుర్దేవీం ద్రుహిణగృహిణీమాగమవిదో
హరేః పత్నీం పద్మాం హరసహచరీమద్రితనయామ్ ।
తురీయా కాపి త్వం దురధిగమనిఃసీమమహిమా
మహామాయా విశ్వం భ్రమయసి పరబ్రహ్మమహిషి ॥ 97 ॥

కదా కాలే మాతః కథయ కలితాలక్తకరసం
పిబేయం విద్యార్థీ తవ చరణనిర్ణేజనజలమ్ ।
ప్రకృత్యా మూకానామపి చ కవితాకారణతయా
కదా ధత్తే వాణీముఖకమలతాంబూలరసతామ్ ॥ 98 ॥

సరస్వత్యా లక్ష్మ్యా విధిహరిసపత్నో విహరతే
రతేః పాతివ్రత్యం శిథిలయతి రమ్యేణ వపుషా ।
చిరం జీవన్నేవ క్షపితపశుపాశవ్యతికరః
పరానందాభిఖ్యం రసయతి రసం త్వద్భజనవాన్ ॥ 99 ॥

ప్రదీపజ్వాలాభిర్దివసకరనీరాజనవిధిః
సుధాసూతేశ్చంద్రోపలజలలవైరర్ఘ్యరచనా ।
స్వకీయైరంభోభిః సలిలనిధిసౌహిత్యకరణం
త్వదీయాభిర్వాగ్భిస్తవ జనని వాచాం స్తుతిరియమ్ ॥ 100 ॥

సౌందర్యలహరి ముఖ్యస్తోత్రం సంవార్తదాయకమ్ ।
భగవద్పాద సన్క్లుప్తం పఠేన్ ముక్తౌ భవేన్నరః ॥

॥ ఇతి శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యస్య
శ్రీగోవిందభగవత్పూజ్యపాదశిష్యస్య
శ్రీమచ్ఛంకరభగవతః కృతౌ సౌందర్యలహరీ సంపూర్ణా ॥

॥ ఓం తత్సత్ ॥

(అనుబంధః)
సమానీతః పద్భ్యాం మణిముకురతామంబరమణి-
ర్భయాదాస్యాదంతఃస్తిమితకిరణశ్రేణిమసృణః ।
(పాఠభేదః – భయాదాస్య స్నిగ్ధస్త్మిత, భయాదాస్యస్యాంతఃస్త్మిత)
దధాతి త్వద్వక్త్రంప్రతిఫలనమశ్రాంతవికచం
నిరాతంకం చంద్రాన్నిజహృదయపంకేరుహమివ ॥ 101 ॥

సముద్భూతస్థూలస్తనభరమురశ్చారు హసితం
కటాక్షే కందర్పః కతిచన కదంబద్యుతి వపుః ।
హరస్య త్వద్భ్రాంతిం మనసి జనయంతి స్మ విమలాః
పాఠభేదః – జనయామాస మదనో, జనయంతః సమతులాం, జనయంతా సువదనే
భవత్యా యే భక్తాః పరిణతిరమీషామియముమే ॥ 102 ॥

నిధే నిత్యస్మేరే నిరవధిగుణే నీతినిపుణే
నిరాఘాతజ్ఞానే నియమపరచిత్తైకనిలయే ।
నియత్యా నిర్ముక్తే నిఖిలనిగమాంతస్తుతిపదే
నిరాతంకే నిత్యే నిగమయ మమాపి స్తుతిమిమామ్ ॥ 103 ॥

prathama bhāgaḥ – ānanda lahari

bhumauskhalita pādānāṃ bhūmirēvā valambanam ।
tvayī jātā parādhānāṃ tvamēva śaraṇaṃ śivē ॥

śivaḥ śaktyā yuktō yadi bhavati śaktaḥ prabhavituṃ
na chēdēvaṃ dēvō na khalu kuśalaḥ spanditumapi ।
atastvāmārādhyāṃ hariharaviriñchādibhirapi
praṇantuṃ stōtuṃ vā kathamakṛtapuṇyaḥ prabhavati ॥ 1 ॥

tanīyāṃsaṃ pāṃsuṃ tava charaṇapaṅkēruhabhavaṃ
viriñchissañchinvan virachayati lōkānavikalam ।
vahatyēnaṃ śauriḥ kathamapi sahasrēṇa śirasāṃ
harassaṅkṣudyainaṃ bhajati bhasitōddhūlanavidhim ॥ 2 ॥

avidyānāmanta-stimira-mihiradvīpanagarī
jaḍānāṃ chaitanya-stabaka-makaranda-srutijharī ।
daridrāṇāṃ chintāmaṇiguṇanikā janmajaladhau
nimagnānāṃ daṃṣṭrā muraripu-varāhasya bhavati ॥ 3 ॥

tvadanyaḥ pāṇibhyāmabhayavaradō daivatagaṇaḥ
tvamēkā naivāsi prakaṭitavarābhītyabhinayā ।
bhayāt trātuṃ dātuṃ phalamapi cha vāñChāsamadhikaṃ
śaraṇyē lōkānāṃ tava hi charaṇāvēva nipuṇau ॥ 4 ॥

haristvāmārādhya praṇatajanasaubhāgyajananīṃ
purā nārī bhūtvā puraripumapi kṣōbhamanayat ।
smarō’pi tvāṃ natvā ratinayanalēhyēna vapuṣā
munīnāmapyantaḥ prabhavati hi mōhāya mahatām ॥ 5 ॥

dhanuḥ pauṣpaṃ maurvī madhukaramayī pañcha viśikhāḥ
vasantaḥ sāmantō malayamarudāyōdhanarathaḥ ।
tathāpyēkaḥ sarvaṃ himagirisutē kāmapi kṛpām
apāṅgāttē labdhvā jagadida-manaṅgō vijayatē ॥ 6 ॥

kvaṇatkāñchīdāmā karikalabhakumbhastananatā
parikṣīṇā madhyē pariṇataśarachchandravadanā ।
dhanurbāṇān pāśaṃ sṛṇimapi dadhānā karatalaiḥ
purastādāstāṃ naḥ puramathiturāhōpuruṣikā ॥ 7 ॥

sudhāsindhōrmadhyē suraviṭapivāṭīparivṛtē
maṇidvīpē nīpōpavanavati chintāmaṇigṛhē ।
śivākārē mañchē paramaśivaparyaṅkanilayāṃ
bhajanti tvāṃ dhanyāḥ katichana chidānandalaharīm ॥ 8 ॥

mahīṃ mūlādhārē kamapi maṇipūrē hutavahaṃ
sthitaṃ svādhiṣṭhānē hṛdi marutamākāśamupari ।
manō’pi bhrūmadhyē sakalamapi bhitvā kulapathaṃ
sahasrārē padmē saha rahasi patyā viharasē ॥ 9 ॥

sudhādhārāsāraiścharaṇayugalāntarvigalitaiḥ
prapañchaṃ siñchantī punarapi rasāmnāyamahasaḥ ।
avāpya svāṃ bhūmiṃ bhujaganibhamadhyuṣṭavalayaṃ
svamātmānaṃ kṛtvā svapiṣi kulakuṇḍē kuhariṇi ॥ 10 ॥

chaturbhiḥ śrīkaṇṭhaiḥ śivayuvatibhiḥ pañchabhirapi
prabhinnābhiḥ śambhōrnavabhirapi mūlaprakṛtibhiḥ ।
chatuśchatvāriṃśadvasudalakalāśratrivalaya-
trirēkhābhiḥ sārdhaṃ tava śaraṇakōṇāḥ pariṇatāḥ ॥ 11 ॥

tvadīyaṃ saundaryaṃ tuhinagirikanyē tulayituṃ
kavīndrāḥ kalpantē kathamapi viriñchiprabhṛtayaḥ ।
yadālōkautsukyādamaralalanā yānti manasā
tapōbhirduṣprāpāmapi giriśasāyujyapadavīm ॥ 12 ॥

naraṃ varṣīyāṃsaṃ nayanavirasaṃ narmasu jaḍaṃ
tavāpāṅgālōkē patitamanudhāvanti śataśaḥ ।
galadvēṇībandhāḥ kuchakalaśavisrastasichayā
haṭhāt truṭyatkāñchyō vigalitadukūlā yuvatayaḥ ॥ 13 ॥

kṣitau ṣaṭpañchāśad dvisamadhikapañchāśadudakē
hutāśē dvāṣaṣṭiśchaturadhikapañchāśadanilē ।
divi dviṣṣaṭtriṃśanmanasi cha chatuṣṣaṣṭiriti yē
mayūkhāstēṣāmapyupari tava pādāmbujayugam ॥ 14 ॥

śarajjyōtsnāśuddhāṃ śaśiyutajaṭājūṭamakuṭāṃ
varatrāsatrāṇasphaṭikaghaṭikāpustakakarām ।
sakṛnna tvā natvā kathamiva satāṃ sannnidadhatē
madhukṣīradrākṣāmadhurimadhurīṇāḥ bhaṇitayaḥ ॥ 15॥ var phaṇitayaḥ
kavīndrāṇāṃ chētaḥkamalavanabālātaparuchiṃ
bhajantē yē santaḥ katichidaruṇāmēva bhavatīm ।
viriñchiprēyasyāstaruṇataraśa‍ṛṅgāralaharī-
gabhīrābhirvāgbhirvidadhati satāṃ rañjanamamī ॥ 16 ॥

savitrībhirvāchāṃ śaśimaṇiśilābhaṅgaruchibhiḥ
vaśinyādyābhistvāṃ saha janani sañchintayati yaḥ ।
sa kartā kāvyānāṃ bhavati mahatāṃ bhaṅgiruchibhiḥ
vachōbhirvāgdēvīvadanakamalāmōdamadhuraiḥ ॥ 17 ॥

tanuchChāyābhistē taruṇataraṇiśrīsaraṇibhiḥ
divaṃ sarvāmurvīmaruṇimani magnāṃ smarati yaḥ ।
bhavantyasya trasyadvanahariṇaśālīnanayanāḥ
sahōrvaśyā vaśyāḥ kati kati na gīrvāṇagaṇikāḥ ॥ 18 ॥

mukhaṃ binduṃ kṛtvā kuchayugamadhastasya tadadhō
harārdhaṃ dhyāyēdyō haramahiṣi tē manmathakalām ।
sa sadyaḥ saṅkṣōbhaṃ nayati vanitā ityatilaghu
trilōkīmapyāśu bhramayati ravīndustanayugām ॥ 19 ॥

kirantīmaṅgēbhyaḥ kiraṇanikurambāmṛtarasaṃ
hṛdi tvāmādhattē himakaraśilāmūrtimiva yaḥ ।
sa sarpāṇāṃ darpaṃ śamayati śakuntādhipa iva
jvarapluṣṭān dṛṣṭyā sukhayati sudhādhārasirayā ॥ 20 ॥

taṭillēkhātanvīṃ tapanaśaśivaiśvānaramayīṃ
niṣaṇṇāṃ ṣaṇṇāmapyupari kamalānāṃ tava kalām ।
mahāpadmāṭavyāṃ mṛditamalamāyēna manasā
mahāntaḥ paśyantō dadhati paramāhlādalaharīm ॥ 21 ॥

bhavāni tvaṃ dāsē mayi vitara dṛṣṭiṃ sakaruṇā-
miti stōtuṃ vāñChan kathayati bhavāni tvamiti yaḥ ।
tadaiva tvaṃ tasmai diśasi nijasāyujyapadavīṃ
mukundabrahmēndrasphuṭamakuṭanīrājitapadām ॥ 22 ॥

tvayā hṛtvā vāmaṃ vapuraparitṛptēna manasā
śarīrārdhaṃ śambhōraparamapi śaṅkē hṛtamabhūt ।
yadētattvadrūpaṃ sakalamaruṇābhaṃ trinayanaṃ
kuchābhyāmānamraṃ kuṭilaśaśichūḍālamakuṭam ॥ 23 ॥

jagatsūtē dhātā hariravati rudraḥ kṣapayatē
tiraskurvannētatsvamapi vapurīśastirayati ।
sadāpūrvaḥ sarvaṃ tadidamanugṛhṇāti cha śiva-
stavājñāmālambya kṣaṇachalitayōrbhrūlatikayōḥ ॥ 24 ॥

trayāṇāṃ dēvānāṃ triguṇajanitānāṃ tava śivē
bhavēt pūjā pūjā tava charaṇayōryā virachitā ।
tathā hi tvatpādōdvahanamaṇipīṭhasya nikaṭē
sthitā hyētē śaśvanmukulitakarōttaṃsamakuṭāḥ ॥ 25 ॥

viriñchiḥ pañchatvaṃ vrajati harirāpnōti viratiṃ
vināśaṃ kīnāśō bhajati dhanadō yāti nidhanam ।
vitandrī māhēndrī vitatirapi sammīlitadṛśā
mahāsaṃhārē’smin viharati sati tvatpatirasau ॥ 26 ॥

japō jalpaḥ śilpaṃ sakalamapi mudrāvirachanā
gatiḥ prādakṣiṇyakramaṇamaśanādyāhutividhiḥ ।
praṇāmassaṃvēśassukhamakhilamātmārpaṇadṛśā
saparyāparyāyastava bhavatu yanmē vilasitam ॥ 27 ॥

sudhāmapyāsvādya pratibhayajarāmṛtyuhariṇīṃ
vipadyantē viśvē vidhiśatamakhādyā diviṣadaḥ ।
karālaṃ yatkṣvēlaṃ kabalitavataḥ kālakalanā
na śambhōstanmūlaṃ tava janani tāṭaṅkamahimā ॥ 28 ॥

kirīṭaṃ vairiñchaṃ parihara puraḥ kaiṭabhabhidaḥ
kaṭhōrē kōṭīrē skhalasi jahi jambhārimukuṭam ।
praṇamrēṣvētēṣu prasabhamupayātasya bhavanaṃ
bhavasyābhyutthānē tava parijanōktirvijayatē ॥ 29 ॥

svadēhōdbhūtābhirghṛṇibhiraṇimādyābhirabhitō
niṣēvyē nityē tvāmahamiti sadā bhāvayati yaḥ ।
kimāścharyaṃ tasya trinayanasamṛddhiṃ tṛṇayatō
mahāsaṃvartāgnirvirachayati nirājanavidhim ॥ 30 ॥

chatuṣṣaṣṭyā tantraiḥ sakalamatisandhāya bhuvanaṃ
sthitastattatsiddhiprasavaparatantraiḥ paśupatiḥ ।
punastvannirbandhādakhilapuruṣārthaikaghaṭanā-
svatantraṃ tē tantraṃ kṣititalamavātītaradidam ॥ 31 ॥

śivaḥ śaktiḥ kāmaḥ kṣitiratha raviḥ śītakiraṇaḥ
smarō haṃsaḥ śakrastadanu cha parāmāraharayaḥ ।
amī hṛllēkhābhistisṛbhiravasānēṣu ghaṭitā
bhajantē varṇāstē tava janani nāmāvayavatām ॥ 32 ॥

smaraṃ yōniṃ lakṣmīṃ tritayamidamādau tava manō-
rnidhāyaikē nityē niravadhimahābhōgarasikāḥ ।
bhajanti tvāṃ chintāmaṇigunanibaddhākṣavalayāḥ
śivāgnau juhvantaḥ surabhighṛtadhārāhutiśataiḥ ॥ 33 ॥

śarīraṃ tvaṃ śambhōḥ śaśimihiravakṣōruhayugaṃ
tavātmānaṃ manyē bhagavati navātmānamanagham ।
ataśśēṣaśśēṣītyayamubhayasādhāraṇatayā
sthitaḥ sambandhō vāṃ samarasaparānandaparayōḥ ॥ 34 ॥

manastvaṃ vyōma tvaṃ marudasi marutsārathirasi
tvamāpastvaṃ bhūmistvayi pariṇatāyāṃ na hi param ।
tvamēva svātmānaṃ pariṇamayituṃ viśvavapuṣā
chidānandākāraṃ śivayuvati bhāvēna bibhṛṣē ॥ 35 ॥

tavājñāchakrasthaṃ tapanaśaśikōṭidyutidharaṃ
paraṃ śambhuṃ vandē parimilitapārśvaṃ parachitā ।
yamārādhyan bhaktyā raviśaśiśuchīnāmaviṣayē
nirālōkē’lōkē nivasati hi bhālōkabhuvanē ॥ 36 ॥

viśuddhau tē śuddhasphaṭikaviśadaṃ vyōmajanakaṃ
śivaṃ sēvē dēvīmapi śivasamānavyavasitām ।
yayōḥ kāntyā yāntyāḥ śaśikiraṇasārūpyasaraṇē-
vidhūtāntardhvāntā vilasati chakōrīva jagatī ॥ 37 ॥

samunmīlat saṃvit kamalamakarandaikarasikaṃ
bhajē haṃsadvandvaṃ kimapi mahatāṃ mānasacharam ।
yadālāpādaṣṭādaśaguṇitavidyāpariṇati-
ryadādattē dōṣād guṇamakhilamadbhyaḥ paya iva ॥ 38 ॥

tava svādhiṣṭhānē hutavahamadhiṣṭhāya nirataṃ
tamīḍē saṃvartaṃ janani mahatīṃ tāṃ cha samayām ।
yadālōkē lōkān dahati mahati krōdhakalitē
dayārdrā yā dṛṣṭiḥ śiśiramupachāraṃ rachayati ॥ 39 ॥

taṭittvantaṃ śaktyā timiraparipanthiphuraṇayā
sphurannānāratnābharaṇapariṇaddhēndradhanuṣam ।
tava śyāmaṃ mēghaṃ kamapi maṇipūraikaśaraṇaṃ
niṣēvē varṣantaṃ haramihirataptaṃ tribhuvanam ॥ 40 ॥

tavādhārē mūlē saha samayayā lāsyaparayā
navātmānaṃ manyē navarasamahātāṇḍavanaṭam ।
ubhābhyāmētābhyāmudayavidhimuddiśya dayayā
sanāthābhyāṃ jajñē janakajananīmajjagadidam ॥ 41 ॥

dvitīya bhāgaḥ – saundarya laharī

gatairmāṇikyatvaṃ gaganamaṇibhiḥ sāndraghaṭitaṃ
kirīṭaṃ tē haimaṃ himagirisutē kīrtayati yaḥ ।
sa nīḍēyachChāyāchChuraṇaśabalaṃ chandraśakalaṃ
dhanuḥ śaunāsīraṃ kimiti na nibadhnāti dhiṣaṇām ॥ 42 ॥

dhunōtu dhvāntaṃ nastulitadalitēndīvaravanaṃ
ghanasnigdhaślakṣṇaṃ chikuranikurumbaṃ tava śivē ।
yadīyaṃ saurabhyaṃ sahajamupalabdhuṃ sumanasō
vasantyasmin manyē valamathanavāṭīviṭapinām ॥ 43 ॥

tanōtu kṣēmaṃ nastava vadanasaundaryalaharī-
parīvāhasrōtaḥsaraṇiriva sīmantasaraṇiḥ ।
vahantī sindūraṃ prabalakabarībhāratimira-
dviṣāṃ bṛndairbandīkṛtamiva navīnārkakiraṇam ॥ 44 ॥

arālaiḥ svābhāvyādalikalabhasaśrībhiralakaiḥ
parītaṃ tē vaktraṃ parihasati paṅkēruharuchim ।
darasmērē yasmin daśanaruchikiñjalkaruchirē
sugandhau mādyanti smaradahanachakṣurmadhulihaḥ ॥ 45 ॥

lalāṭaṃ lāvaṇyadyutivimalamābhāti tava ya-
ddvitīyaṃ tanmanyē makuṭaghaṭitaṃ chandraśakalam ।
viparyāsanyāsādubhayamapi sambhūya cha mithaḥ
sudhālēpasyūtiḥ pariṇamati rākāhimakaraḥ ॥ 46 ॥

bhruvau bhugnē kiñchidbhuvanabhayabhaṅgavyasanini
tvadīyē nētrābhyāṃ madhukararuchibhyāṃ dhṛtaguṇam ।
dhanurmanyē savyētarakaragṛhītaṃ ratipatēḥ
prakōṣṭhē muṣṭau cha sthagayati nigūḍhāntaramumē ॥ 47 ॥

ahaḥ sūtē savyaṃ tava nayanamarkātmakatayā
triyāmāṃ vāmaṃ tē sṛjati rajanīnāyakatayā ।
tṛtīyā tē dṛṣṭirdaradalitahēmāmbujaruchiḥ
samādhattē sandhyāṃ divasaniśayōrantaracharīm ॥ 48 ॥

viśālā kalyāṇī sphuṭaruchirayōdhyā kuvalayaiḥ
kṛpādhārādhārā kimapi madhurābhōgavatikā ।
avantī dṛṣṭistē bahunagaravistāravijayā
dhruvaṃ tattannāmavyavaharaṇayōgyā vijayatē ॥ 49 ॥

kavīnāṃ sandarbhastabakamakarandaikarasikaṃ
kaṭākṣavyākṣēpabhramarakalabhau karṇayugalam ।
amuñchantau dṛṣṭvā tava navarasāsvādataralā-
vasūyāsaṃsargādalikanayanaṃ kiñchidaruṇam ॥ 50 ॥

śivē śa‍ṛṅgārārdrā taditarajanē kutsanaparā
sarōṣā gaṅgāyāṃ giriśacharitē vismayavatī ।
harāhibhyō bhītā sarasiruhasaubhāgyajananī (jayinī)
sakhīṣu smērā tē mayi jananī dṛṣṭiḥ sakaruṇā ॥ 51 ॥

gatē karṇābhyarṇaṃ garuta iva pakṣmāṇi dadhatī
purāṃ bhēttuśchittapraśamarasavidrāvaṇaphalē ।
imē nētrē gōtrādharapatikulōttaṃsakalikē
tavākarṇākṛṣṭasmaraśaravilāsaṃ kalayataḥ ॥ 52 ॥

vibhaktatraivarṇyaṃ vyatikaritalīlāñjanatayā
vibhāti tvannētratritayamidamīśānadayitē ।
punaḥ sraṣṭuṃ dēvān druhiṇaharirudrānuparatān
rajaḥ sattvaṃ bibhrattama iti guṇānāṃ trayamiva ॥ 53 ॥

pavitrīkartuṃ naḥ paśupatiparādhīnahṛdayē
dayāmitrairnētrairaruṇadhavalaśyāmaruchibhiḥ ।
nadaḥ śōṇō gaṅgā tapanatanayēti dhruvamamuṃ
trayāṇāṃ tīrthānāmupanayasi sambhēdamanagham ॥ 54 ॥

nimēṣōnmēṣābhyāṃ pralayamudayaṃ yāti jagatī
tavētyāhuḥ santō dharaṇidhararājanyatanayē ।
tvadunmēṣājjātaṃ jagadidamaśēṣaṃ pralayataḥ
paritrātuṃ śaṅkē parihṛtanimēṣāstava dṛśaḥ ॥ 55 ॥

tavāparṇē karṇējapanayanapaiśunyachakitā
nilīyantē tōyē niyatamanimēṣāḥ śapharikāḥ ।
iyaṃ cha śrīrbaddhachChadapuṭakavāṭaṃ kuvalayam
jahāti pratyūṣē niśi cha vighaṭayya praviśati ॥ 56 ॥

dṛśā drāghīyasyā daradalitanīlōtpalaruchā
davīyāṃsaṃ dīnaṃ snapaya kṛpayā māmapi śivē ।
anēnāyaṃ dhanyō bhavati na cha tē hāniriyatā
vanē vā harmyē vā samakaranipātō himakaraḥ ॥ 57 ॥

arālaṃ tē pālīyugalamagarājanyatanayē
na kēṣāmādhattē kusumaśarakōdaṇḍakutukam ।
tiraśchīnō yatra śravaṇapathamullaṅghya vilasa-
nnapāṅgavyāsaṅgō diśati śarasandhānadhiṣaṇām ॥ 58 ॥

sphuradgaṇḍābhōgapratiphalitatāṭaṅkayugalaṃ
chatuśchakraṃ manyē tava mukhamidaṃ manmatharatham ।
yamāruhya druhyatyavanirathamarkēnducharaṇaṃ
mahāvīrō māraḥ pramathapatayē sajjitavatē ॥ 59 ॥

sarasvatyāḥ sūktīramṛtalaharīkauśalaharīḥ
pibantyāḥ śarvāṇi śravaṇachulukābhyāmaviralam ।
chamatkāraślāghāchalitaśirasaḥ kuṇḍalagaṇō
jhaṇatkāraistāraiḥ prativachanamāchaṣṭa iva tē ॥ 60 ॥

asau nāsāvaṃśastuhinagirivaṃśadhvajapaṭi
tvadīyō nēdīyaḥ phalatu phalamasmākamuchitam ।
vahannantarmuktāḥ śiśirataraniśvāsagalitaṃ
samṛddhyā yattāsāṃ bahirapi cha muktāmaṇidharaḥ ॥ 61 ॥

prakṛtyā raktāyāstava sudati dantachChadaruchēḥ
pravakṣyē sādṛśyaṃ janayatu phalaṃ vidrumalatā ।
na bimbaṃ tadbimbapratiphalanarāgādaruṇitaṃ
tulāmadhyārōḍhuṃ kathamiva vilajjēta kalayā ॥ 62 ॥

smitajyōtsnājālaṃ tava vadanachandrasya pibatāṃ
chakōrāṇāmāsīdatirasatayā chañchujaḍimā ।
atastē śītāṃśōramṛtalaharīmamlaruchayaḥ
pibanti svachChandaṃ niśi niśi bhṛśaṃ kāñjikadhiyā ॥ 63 ॥

aviśrāntaṃ patyurguṇagaṇakathāmrēḍanajapā
japāpuṣpachChāyā tava janani jihvā jayati sā ।
yadagrāsīnāyāḥ sphaṭikadṛṣadachChachChavimayī
sarasvatyā mūrtiḥ pariṇamati māṇikyavapuṣā ॥ 64 ॥

raṇē jitvā daityānapahṛtaśirastraiḥ kavachibhir-
nivṛttaiśchaṇḍāṃśatripuraharanirmālyavimukhaiḥ ।
viśākhēndrōpēndraiḥ śaśiviśadakarpūraśakalā
vilīyantē mātastava vadanatāmbūlakabalāḥ ॥ 65 ॥

vipañchyā gāyantī vividhamapadānaṃ paśupatēḥ
tvayārabdhē vaktuṃ chalitaśirasā sādhuvachanē ।
tadīyairmādhuryairapalapitatantrīkalaravāṃ
nijāṃ vīṇāṃ vāṇī nichulayati chōlēna nibhṛtam ॥ 66 ॥

karāgrēṇa spṛṣṭaṃ tuhinagiriṇā vatsalatayā
girīśēnōdastaṃ muhuradharapānākulatayā ।
karagrāhyaṃ śambhōrmukhamukuravṛntaṃ girisutē
kathaṅkāraṃ brūmastava chibukamaupamyarahitam ॥ 67 ॥

bhujāślēṣān nityaṃ puradamayituḥ kaṇṭakavatī
tava grīvā dhattē mukhakamalanālaśriyamiyam ।
svataḥ śvētā kālāgurubahulajambālamalinā
mṛṇālīlālityaṃ vahati yadadhō hāralatikā ॥ 68 ॥

galē rēkhāstisrō gatigamakagītaikanipuṇē
vivāhavyānaddhapraguṇaguṇasaṅkhyāpratibhuvaḥ ।
virājantē nānāvidhamadhurarāgākarabhuvāṃ
trayāṇāṃ grāmāṇāṃ sthitiniyamasīmāna iva tē ॥ 69 ॥

mṛṇālīmṛdvīnāṃ tava bhujalatānāṃ chatasṛṇāṃ
chaturbhiḥ saundaryaṃ sarasijabhavaḥ stauti vadanaiḥ ।
nakhēbhyaḥ santrasyan prathamamathanādandhakaripō-
śchaturṇāṃ śīrṣāṇāṃ samamabhayahastārpaṇadhiyā ॥ 70 ॥

nakhānāmuddyōtairnavanalinarāgaṃ vihasatāṃ
karāṇāṃ tē kāntiṃ kathaya kathayāmaḥ kathamumē ।
kayāchidvā sāmyaṃ bhajatu kalayā hanta kamalaṃ
yadi krīḍallakṣmīcharaṇatalalākṣārasaChaṇam ॥ 71 ॥

samaṃ dēvi skandadvipavadanapītaṃ stanayugaṃ
tavēdaṃ naḥ khēdaṃ haratu satataṃ prasnutamukham ।
yadālōkyāśaṅkākulitahṛdayō hāsajanakaḥ
svakumbhau hērambaḥ parimṛśati hastēna jhaḍiti ॥ 72 ॥

amū tē vakṣōjāvamṛtarasamāṇikyakutupau
na sandēhaspandō nagapatipatākē manasi naḥ ।
pibantau tau yasmādaviditavadhūsaṅgarasikau
kumārāvadyāpi dviradavadanakrauñchadalanau ॥ 73 ॥

vahatyamba stambēramadanujakumbhaprakṛtibhiḥ
samārabdhāṃ muktāmaṇibhiramalāṃ hāralatikām ।
kuchābhōgō bimbādhararuchibhirantaḥ śabalitāṃ
pratāpavyāmiśrāṃ puradamayituḥ kīrtimiva tē ॥ 74 ॥

tava stanyaṃ manyē dharaṇidharakanyē hṛdayataḥ
payaḥpārāvāraḥ parivahati sārasvatamiva ।
dayāvatyā dattaṃ draviḍaśiśurāsvādya tava yat
kavīnāṃ prauḍhānāmajani kamanīyaḥ kavayitā ॥ 75 ॥

harakrōdhajvālāvalibhiravalīḍhēna vapuṣā
gabhīrē tē nābhīsarasi kṛtasaṅgō manasijaḥ ।
samuttasthau tasmādachalatanayē dhūmalatikā
janastāṃ jānītē tava janani rōmāvaliriti ॥ 76 ॥

yadētat kālindītanutarataraṅgākṛti śivē
kṛśē madhyē kiñchijjanani tava yadbhāti sudhiyām ।
vimardādanyō’nyaṃ kuchakalaśayōrantaragataṃ
tanūbhūtaṃ vyōma praviśadiva nābhiṃ kuhariṇīm ॥ 77 ॥

sthirō gaṅgāvartaḥ stanamukularōmāvalilatā-
kalāvālaṃ kuṇḍaṃ kusumaśaratējōhutabhujaḥ ।
ratērlīlāgāraṃ kimapi tava nābhirgirisutē
biladvāraṃ siddhērgiriśanayanānāṃ vijayatē ॥ 78 ॥

nisargakṣīṇasya stanataṭabharēṇa klamajuṣō
namanmūrtērnārītilaka śanakaistruṭyata iva ।
chiraṃ tē madhyasya truṭitataṭinītīrataruṇā
samāvasthāsthēmnō bhavatu kuśalaṃ śailatanayē ॥ 79 ॥

kuchau sadyaḥsvidyattaṭaghaṭitakūrpāsabhidurau
kaṣantau dōrmūlē kanakakalaśābhau kalayatā ।
tava trātuṃ bhaṅgādalamiti valagnaṃ tanubhuvā
tridhā naddhaṃ dēvi trivali lavalīvallibhiriva ॥ 80 ॥

gurutvaṃ vistāraṃ kṣitidharapatiḥ pārvati nijā-
nnitambādāchChidya tvayi haraṇarūpēṇa nidadhē ।
atastē vistīrṇō gururayamaśēṣāṃ vasumatīṃ
nitambaprāgbhāraḥ sthagayati laghutvaṃ nayati cha ॥ 81 ॥

karīndrāṇāṃ śuṇḍān kanakakadalīkāṇḍapaṭalī-
mubhābhyāmūrubhyāmubhayamapi nirjitya bhavatī ।
suvṛttābhyāṃ patyuḥ praṇatikaṭhinābhyāṃ girisutē
vidhijñyē jānubhyāṃ vibudhakarikumbhadvayamasi ॥ 82 ॥

parājētuṃ rudraṃ dviguṇaśaragarbhau girisutē
niṣaṅgau jaṅghē tē viṣamaviśikhō bāḍhamakṛta ।
yadagrē dṛśyantē daśaśaraphalāḥ pādayugalī-
nakhāgrachChadmānaḥ suramakuṭaśāṇaikaniśitāḥ ॥ 83 ॥

śrutīnāṃ mūrdhānō dadhati tava yau śēkharatayā
mamāpyētau mātaḥ śirasi dayayā dhēhi charaṇau ।
yayōḥ pādyaṃ pāthaḥ paśupatijaṭājūṭataṭinī
yayōrlākṣālakṣmīraruṇaharichūḍāmaṇiruchiḥ ॥ 84 ॥

namōvākaṃ brūmō nayanaramaṇīyāya padayō-
stavāsmai dvandvāya sphuṭaruchirasālaktakavatē ।
asūyatyatyantaṃ yadabhihananāya spṛhayatē
paśūnāmīśānaḥ pramadavanakaṅkēlitaravē ॥ 85 ॥

mṛṣā kṛtvā gōtraskhalanamatha vailakṣyanamitaṃ
lalāṭē bhartāraṃ charaṇakamalē tāḍayati tē ।
chirādantaḥśalyaṃ dahanakṛtamunmūlitavatā
tulākōṭikvāṇaiḥ kilikilitamīśānaripuṇā ॥ 86 ॥

himānīhantavyaṃ himagirinivāsaikachaturau
niśāyāṃ nidrāṇaṃ niśi charamabhāgē cha viśadau ।
varaṃ lakṣmīpātraṃ śriyamatisṛjantau samayināṃ
sarōjaṃ tvatpādau janani jayataśchitramiha kim ॥ 87 ॥

padaṃ tē kīrtīnāṃ prapadamapadaṃ dēvi vipadāṃ
kathaṃ nītaṃ sadbhiḥ kaṭhinakamaṭhīkarparatulām ।
kathaṃ vā bāhubhyāmupayamanakālē purabhidā
yadādāya nyastaṃ dṛṣadi dayamānēna manasā ॥ 88 ॥

nakhairnākastrīṇāṃ karakamalasaṅkōchaśaśibhi-
starūṇāṃ divyānāṃ hasata iva tē chaṇḍi charaṇau ।
phalāni svaḥsthēbhyaḥ kisalayakarāgrēṇa dadatāṃ
daridrēbhyō bhadrāṃ śriyamaniśamahnāya dadatau ॥ 89 ॥

dadānē dīnēbhyaḥ śriyamaniśamāśānusadṛśī-
mamandaṃ saundaryaprakaramakarandaṃ vikirati ।
tavāsmin mandārastabakasubhagē yātu charaṇē
nimajjanmajjīvaḥ karaṇacharaṇaḥ ṣaṭcharaṇatām ॥ 90 ॥

padanyāsakrīḍāparichayamivārabdhumanasaḥ
skhalantastē khēlaṃ bhavanakalahaṃsā na jahati ।
atastēṣāṃ śikṣāṃ subhagamaṇimañjīraraṇita-
chChalādāchakṣāṇaṃ charaṇakamalaṃ chārucharitē ॥ 91 ॥

gatāstē mañchatvaṃ druhiṇaharirudrēśvarabhṛtaḥ
śivaḥ svachChachChāyāghaṭitakapaṭaprachChadapaṭaḥ ।
tvadīyānāṃ bhāsāṃ pratiphalanarāgāruṇatayā
śarīrī śa‍ṛṅgārō rasa iva dṛśāṃ dōgdhi kutukam ॥ 92 ॥

arālā kēśēṣu prakṛtisaralā mandahasitē
śirīṣābhā chittē dṛṣadupalaśōbhā kuchataṭē ।
bhṛśaṃ tanvī madhyē pṛthururasijārōhaviṣayē
jagattrātuṃ śambhōrjayati karuṇā kāchidaruṇā ॥ 93 ॥

kalaṅkaḥ kastūrī rajanikarabimbaṃ jalamayaṃ
kalābhiḥ karpūrairmarakatakaraṇḍaṃ nibiḍitam ।
atastvadbhōgēna pratidinamidaṃ riktakuharaṃ
vidhirbhūyō bhūyō nibiḍayati nūnaṃ tava kṛtē ॥ 94 ॥

purārātērantaḥpuramasi tatastvachcharaṇayōḥ
saparyāmaryādā taralakaraṇānāmasulabhā ।
tathā hyētē nītāḥ śatamakhamukhāḥ siddhimatulāṃ
tava dvārōpāntasthitibhiraṇimādyābhiramarāḥ ॥ 95 ॥

kalatraṃ vaidhātraṃ katikati bhajantē na kavayaḥ
śriyō dēvyāḥ kō vā na bhavati patiḥ kairapi dhanaiḥ ।
mahādēvaṃ hitvā tava sati satīnāmacharamē
kuchābhyāmāsaṅgaḥ kuravakatarōrapyasulabhaḥ ॥ 96 ॥

girāmāhurdēvīṃ druhiṇagṛhiṇīmāgamavidō
harēḥ patnīṃ padmāṃ harasahacharīmadritanayām ।
turīyā kāpi tvaṃ duradhigamaniḥsīmamahimā
mahāmāyā viśvaṃ bhramayasi parabrahmamahiṣi ॥ 97 ॥

kadā kālē mātaḥ kathaya kalitālaktakarasaṃ
pibēyaṃ vidyārthī tava charaṇanirṇējanajalam ।
prakṛtyā mūkānāmapi cha kavitākāraṇatayā
kadā dhattē vāṇīmukhakamalatāmbūlarasatām ॥ 98 ॥

sarasvatyā lakṣmyā vidhiharisapatnō viharatē
ratēḥ pātivratyaṃ śithilayati ramyēṇa vapuṣā ।
chiraṃ jīvannēva kṣapitapaśupāśavyatikaraḥ
parānandābhikhyaṃ rasayati rasaṃ tvadbhajanavān ॥ 99 ॥

pradīpajvālābhirdivasakaranīrājanavidhiḥ
sudhāsūtēśchandrōpalajalalavairarghyarachanā ।
svakīyairambhōbhiḥ salilanidhisauhityakaraṇaṃ
tvadīyābhirvāgbhistava janani vāchāṃ stutiriyam ॥ 100 ॥

saundaryalahari mukhyastōtraṃ saṃvārtadāyakam ।
bhagavadpāda sankluptaṃ paṭhēn muktau bhavēnnaraḥ ॥

॥ iti śrīmatparamahaṃsaparivrājakāchāryasya
śrīgōvindabhagavatpūjyapādaśiṣyasya
śrīmachChaṅkarabhagavataḥ kṛtau saundaryalaharī sampūrṇā ॥

॥ ōṃ tatsat ॥

(anubandhaḥ)
samānītaḥ padbhyāṃ maṇimukuratāmambaramaṇi-
rbhayādāsyādantaḥstimitakiraṇaśrēṇimasṛṇaḥ ।
(pāṭhabhēdaḥ – bhayādāsya snigdhastmita, bhayādāsyasyāntaḥstmita)
dadhāti tvadvaktrampratiphalanamaśrāntavikachaṃ
nirātaṅkaṃ chandrānnijahṛdayapaṅkēruhamiva ॥ 101 ॥

samudbhūtasthūlastanabharamuraśchāru hasitaṃ
kaṭākṣē kandarpaḥ katichana kadambadyuti vapuḥ ।
harasya tvadbhrāntiṃ manasi janayanti sma vimalāḥ
pāṭhabhēdaḥ – janayāmāsa madanō, janayantaḥ samatulāṃ, janayantā suvadanē
bhavatyā yē bhaktāḥ pariṇatiramīṣāmiyamumē ॥ 102 ॥

nidhē nityasmērē niravadhiguṇē nītinipuṇē
nirāghātajñānē niyamaparachittaikanilayē ।
niyatyā nirmuktē nikhilanigamāntastutipadē
nirātaṅkē nityē nigamaya mamāpi stutimimām ॥ 103 ॥

Article Categories:
Shlokas

Leave a Reply